Қуанбаев Атшыбай  (1930-1976)

Байғанин ауданының Сарытоғай ауылында 1930 жылы дүниеге келді. Осы ауылдағы бастауыш мектебін бітірген соң, №8 ауылдағы А.С.Пушкин атындағы орта мектепте оқиды. Орта мектепті Торғай облысы, Амангелді ауданында бітірген. 1951-57 жылдары

Құмкез. Жаңатаң бастауыш мектептерінде мұғалім болып қызмет етті. 1958-59 жылдары Сам орталау мектебі жаындағы бюджеттік интернаттың меңгерушісі болды. 1960 жылдан 1964 жылға дейін Жаңатаң бастауыш мектебінде мұғалім болған. 1964 жылдан өмірінің соңғы кезіне дейін Байғанин орта мектебінде мұғалім болып істеді. Жоғары білімді. Гурьев педагогикалық институтын бітірген.

Оразалин Ермекбай                                      

1920 жылы №2 ауылда Байғанин ауданында дүниеге келген. 1937жылы Жарқамыс орта мектебін бітірген, мектепке оқытушы болып орналасқан. 1942 жылы Ұлы Отан соғысына майданға алынып,жаралануына байланысты 1944  жылы елге оралған. 1952 жылы мұғалімдер институтын бітірген. Ауданның Қопа, Қаражар, Сам сегізжылдық мектептерінде,

Қызыләскер, Оймауыт, Дияр бастауыш мектептерінде мұғалім болған. А.С.Пушкин атындағы мектептің директоры болып қызмет жасаған. 1954 жылдан өмірінің ақырына дейін Байғанин орта мектебінде оқытушы, интернат меңгерушісі болып жұмыс істеді.

Отан соғысының бірнеше орден, медальдарымен және "Еңбектегі ерлігі үшін" медалімен марапатталған. 1981 жылы қайтыс болды.

Наурызбаев Боранқұл (1922-1986)    

Наурызбаев Боранқұл 1969-1986 жылдар аралығында Байғанин орта мектебінде тарих пәнінің оқытушысы болып қызмет етті. Қазақ ССР халық ағарту ісінің озық қызметкері. 1941жылы армия қатарына шақырылып, Бірінші және Екінші Украина. Бірінші Белорусь, Карель, Калинин, Забайкалье  майдандарында неміс фашистеріне қарсы шайқастарға қатысады. Финляндия, Норвегия елдерін азат етуге және Чехословакия жерін жаудан қорғауға қатысып, 1945 жылы 24 маусымда Москва қаласындағы Жеңіс парадына қатынасқанү Монғолия территориясын Жапрнияның Квантун армиясынан азат ету жорығына да араласып, 1946 жылдың ақпан айында туған елге оралады. 1952 жылға дейін оқытушы болды. Кейін аудандық партия комитетінде үгітші, нұсқаушы, Крупская, Жданов атындағы колхоздарда партия комитетінің хатшысы қызметтерін атқарды. 

Әділов Бозша 

1920 жылы 25 ақпанда Жарлы селосында туған. Мұғалім, соғыс ардагері. Жарқамыс  орта мектебінде, Ақтөбе педагогика училищесінде оқыды. 1941-1942 жылдары Степной (қазіргі Қарғалы) ауданы Қызылқайың жетіжылдық мектебінде мұғалім, Байғанин ауданы Абай атындағыжетіжылдық мектепте директор болды.

1942 жылы Қызыл Армия қатарына алынып,Ұлы Отан соғысына қатысты,

Украина, Белоруссияны қорғауға, Берлин операциясына, Рейхстагты алуға қатысты. Соғыстан кейін де Шекара күзетінде болды. 1946 жылы туған еліне оралып, аудан мектептерінде мұғалімдік қызметте болды. Әділов Бозша оқушылардың білім дағдыларын жетілдірумен қатар, олардың әскери-патриоттық тәрбиесін жақсартуға да қомақты үлес қосты, өзіұстаздық еткен Байғанин орта мектебінде жоғары калстарда алғашқы  әскери дайындық пәнінен сабақ берді. Әділов Бозша Ұлы Отан соғысында ерлік істері үшін  "Қызыл Жұлдыз" орденімен, "Жауынгерлік қызметі үшін", "Ерлігі үшін", "Берлинді алғаны үшін", "Варшаваны азат еткені үшін" медальдармен марапатталды.

Сәрсенбергенов Отарбек

1932 жылы 10 сәуірде Байғанин совхозының Ербас деген жерінде

туған. Олкезде Қарабұлақ колхозы болатын Колхоздағы Қарабұлақ

бастауыш мектепте оқиды. 1944-45 жылында Қазақстан деген жерде Абай атындағы жетіжылдық мектеп болған, сол мектепті 1947 жылы бітіреді де Жарқамыс орта мектебінде оқиды. 1951 жылы

Ақтөбе қаласындағы педагогикалық училищеге түсіп, 1952 жылы бітіреді. 1952-53 оқу жылында Жаңажол орта мектебінде 4-класты оқытып, 5-класқа математикадан сабақ берді. 1952-54 жылдары Жарқамыс орта мектебінде математикадан сабақ берді. 1955 жылдан бастап 1967 жылға дейін Крупская атындағы совхоздағы жетіжылдық мектепте оқытушы болады. 1963 жылы Атырау педагогикалық институтына түсіп, математика пәнінің мұғалімі мамандығын алып шығады. 1967 жылдан бастап 1992 жылы зейнеткерлікке шыққанға дейін Байғанин орта мектебінде математикадан сабақ берді. Мектепте бірнеше жыл кәсіподақ ұйымының төрағасы болып, кейіннен партия ұйымын басқарды. Математика бірлестігінің жетекшісі болды. Облыстық комсомол комитетінің аудандық, комсомол комитетінің саяси сабақ жетекшісі болып грамоталар алды.         

   "Аға мұғалім" атағын алған.

Құрманбаев Спан                                                                  

Спан 1935 жылы маусымның 18-інде Қызыл Ту колхозында туған. Әкесі Ахметова Құрманбай 1938 жылы репрессияға ұшырып, қыркүйектің 10-ында Темір қаласында атылған. Шешесі Ахметова Халила 2000 жылы 94 жасында дүние салды. Анасы 1957 жылға дейін Қызыл ту және Қызыләскер колхоздарында колхозшы болған.    С.ҚҰрманбаев 1950 жылы Қарауылкелді орталау мектебін, 1953 жылы Жарқамыс орта мектебін бітірген. 1953 жылы Алматыдағы Абай атындағы Мемлекеттік педагогикалық институттың физика-математика факультетіне түсіп, 1957 жылы физика пәнінің мұғалімі мамандығын алып шықты. 1957-58 жылында Қарауылкелдідегі Комсоиолдың 30 жылдығы атындағы орта мектепте физика, математика пәдерінің оқытушысы болып орналасып, 1965 жылдың күзіне дейін жұмыс жасаған. Мектепте оқушылар ұйымына, комсомол ұйымына жетекшілік жасап, кәсіподақ ұйымын басқарған. Бастауыш партия ұйымының хатшысы болған. Осы кезде Қазақ ССР-нің 40 жылдығы қарсаңындп облыстық комсомол комитетнің Құрмет грамотасымен, тың шерудің 10 жылдығына байланысты мерекелік медальмен марапатталған. 1965-66 оқу жылында Байғанин сегіз жылдық мектебіне ауысып, 1997 жылдық 1 қыркүйегіне дейін жұмыс жасады. Мектепте кәсіподақ, партия ұйымдарын басқарды. 1980-96 жылдары мектеп директорының орынбасары қызметін атқарды. Жоғарғы кластарға математика, физика пәндерінен сабақ берді. Облыстық ғылыми-практикалық конференцияларға қатысып, облыстық олимпиадаларға оқушылар даярлады.   

1997 жылы "Қазақ ССР халық ағарту ісінің озық қызметкері" белгісімен марапатталды. Ұзақ жылғы еңбегі ескеріліп, оған 1989 жылы "Ветеран труда" медалі берілді. 1993 жылы желтоқсан айында зейнеткерлікке шықты. (Жергілікті маңызы бар зейнеткер) 

"Аға мұғалім" атағын алған.

Құлбатыров Тілектес

1939 жылы 22 қыркүйекте Ақтөбе облысы, Байғанин ауданы, Мойындықияқ деген жерде дүниеге келген. 1947 жылы Қарабұлақ кейін Пушкин орталау мектебінде оқып, білім алды. 1957 жылы Орал қаласындағы педагогикалық институттың тарих-филология факультетіне түсіп, 1962 жылы бітірген. Жарқамыс орта мектебіне оқытушы болып орналасып, екі жыл қызмет еткен. 1964 жылы Жарлы станциясына көшіп келіп, еңбек жолын Байғанин орталау мектебінде жалғастырды. 2-3 жыл интернат  меңгерушісі болып жұмыс жасады. Қай істе болсын өзінің білімділігін, тиянақтылығын көрсете білді. Бойында бар қабілет қарымын көрсетуге мүмкіндігі болмай, ұзаққа созылған аурудың салдарынан 1979 жылы 20 ақпанда дүниеден өтті. 

Қапашов Байрамбай   (1938-1994)   

Байғанин ауданы  Байғанин кеңшарына қарасты Қораши елді мекенінде туған. 1956-61 жылдар аралығында А.С.Пушкин атындағы Орал педагогикалық институтында оқып, қазақ тілі мен орыс тілі және тарих пәндерінің мұалімі мамандығын алды. Жолдасы Бегілқұлова Ұлболсында өзімен бірге бір факультетте оқыған.

Екеуі де 1961-64 жылдары Жарқамыс орта мектебінде оқытушы болып еңбек етті. Ал 1964 жылы Жарлы селосында орталау мектеп ашылып, Байғанин мектебіне келіп орналасты. Қапашов Байрамбай мен Бегімқұлова  Ұлболсын аталған мектептің алғашқы мұғалімдерінің қатарында еңбек етті. Ұзақ жылдар бойы орыс тілі мен әдебиет пәндерінен сабақ берді. Ұлболсын осы мектеп қабырғасында 25 жыл сабақ беріп, 1989 жылы еңбек демалысына шықты. Қазір Алға қаласында тұрады.                                 

Қапашов Байрамбай мектепте қазақ тлі және орыс тілі пәндерінің бірлестік жетекшісі болып, өзінің кәсіби біліктілігін, танымдық биік деңгейін көрсете білді. Жас ұстаздарға қамқорлық жасап, әдіскерлік шеберліктің қыр-сырын меңгертуге көңіл блді. Ұзақ жылғы еңбегі нәтижесінде "Аға мұғалім" атағын алды.

Түйебаев Көздібай

1938 жылы туған. Байғанин орта мектебінде ұзақ жылдар бойы қазақ тілі мен әдебиеті пәнінен сабақ беріп, 20 жылдан астам мектеп директорының оқу ісінің меңгерушісі қызметін атқарды. Мұғалімдердің кәсіби шеберлігін жетілдіріп, мектептегі методикалық жұмыс түрлерін жаңаша құруға еңбек сіңірді. Бірнеше рет облыстық, аудандық педоқулар мен семинарларға қатынасып, "Мектепте орыс тілінің берілуі туралы", "Абай аулынан келген қыз", "Кабинеттік жүйенің тиімділігі" т.б. тақырыптарда баяндама жасады. 1965 жылдан бастап ай сайын мектеп мұғалімдерінің саяси сабағын тұрақты түрде жүргізіп келді.                                              

Облыстық оқу бөлімі мен халық ағарту қызметкерлері кәсіподағы комитеті оқу ісі меңгерушісінің үлгілі еңбегі жоғары бағалап, бірнеше рет жоғары наградаға ұсынды.                                 

1993 жылы "ҚР оқу ісінің үздігі" атағына ие болды.1996 жылы еңбек демалысына шықты.  Жоғары білімді тарихшы, қазақ тілі мен әдебиетінің таңдаулы маманы. Ұстаздық жолының 30дан астам жылын жас ұрпаққа білім мен тәрбие беруге мұғалімдердің іскерлігін арттыруға арнаған.

Тайжанов Сүгірәлі

Тайжанов Сүгірәлі 1939 жылы 15 қарашада Жарлы селосында дүниеге келген. Ұстаз, әдіскер, ғылыми қызметкер, білім беру ісінің шебері Турьевтегі педагогикалық училищені және педагогтік институтты бітірді. Мамандығы дене тәрбиесі және тарих пәндерінің мұғалімі. Байғанин ауданының жалпы білім беретін орта мектептерінде ұстаздық етті, балалар мен жасөспірімдер спорт мектебінің директоры болды. Оқушылардың дене тәрбиесі пәніне қызығушылығын арттырып, спорттың бұқаралық сипат алуына ықпал жасады. 1995 жылдан Алматы қаласы мектептерінде мұғалім, Ұлттық ғылыми-практикалық дене тәрбиесі орталығындағы оқушы жастарды ғылыми-әдістемелік жасынан қамту лабораториясында жетекші ғылыми қызметкер. Дене тәрбиесін оқыту жолдары жөнінде мұғалімдерге арналған әдістеме құралдары мен 5, 6, 8, 9, 11 кластарға арналған дене тәрбиесі оқулықтарын, 5-11 кластарға арналған "Өмір қауіпсіздігі негіздері" оқу құралдарын, оқыту әдістемесін жазды, жоғары және орта  оқу орындары мен мектепке дейінгі балалар мекемелеріне арналған дене тәрбиесі бағдарламаларын жазуға қатысты. Тарих танымдық бағыттағы ғылыми-көпшілік шғармаларды қазақша тәржімалады. Қазақ КСР Халық ағарту ісінің үздігі.                                                                                    Шығармалары                                                                                     

Дене тәрбиесі оқыту әдістемесі (5-сынып мұғалімдеріне арналған) "Атамұра" А.2001

Дене мүмкіндіктерін тәрбиелеу (8-сынып мұғалімдеріне арналған байқау әдістемелік құрал) "Мектеп" А.2001 

Мектепке дейінгі жастағы балалардың дене тәрбиесі.   

Дене тәрбиесі (8-сынып оқулығы) "Рауан" 2000  

Өмір қауіпсіздігі негіздері (5-11сынып) АҚПМБККДИ 1998 

Дене тәрбиесіне дидактикалық материал (11-сынып) "Жазушы" А.2002

Базар Чамчабану Омарқызы 

1940 жылы Семей облысы, Мақаншы ауданы, Ақшоқы елді мекенінде дүниеге келді. 1948 жылы Ақшоқы қазақ-орыс аралас мектебіне оқуға барып, 1958 жылы бітіріп шықты. Сол жылы Алматыдағы Мемлекеттік Қыздар педагогикалық институтының жаратылыстану-география факультетіне түсіп, 1963 жылы бітіріп шықты. Еңбек жолын өзі білім алған Ақшоқы қазақ-орыс мектебінде бастайды. 1964 жылы тұрмыс құрып, Ақтөбе облысының Жарлы станциясына келеді. Байғанин орталау мектебіне оқытушы болып орналасып, алғашқы жылдары бастауыш сыныптарды біріктіріп оқытты. Сынып жоғарылаған сайын сол балалармен бірге жоғарғы сыныпқа ауысып отырды. Кейіннен география пәнінен сабақ берді. 1965 жылы жас ұрпақтарды тәрбиелеудегі жемісті еңбегі үін мақтау грамотасын алды. 1970 жылы Құрмет грамотасымен марапатталды. 1978 жылы 27 сәуірде "Қазақ ССР халық ағарту ісінің озық қызметкері" атағына ие болды. 1983 жылы 23 мамырда "Аға мұғалім" атағы берілді. 1985 жылы географиядан терең де тиянақты білім бергені үшін Құрмет грамотасын алды. 1990 жылы 50 жаста зейнеткерлікке шығып, "Ветеран труда" медалін иеленді.

Берекетова Жаңыл     

Берекетова Жаңыл 1948 жылы қыркүйек айының 19-да Ақтөбе облысы, Байғанин ауданы, Жданов колхозында дүниеге келген. 1967 жылы Сағыз орта мектебін бітіріп, 1968 жылы ВЛКСМ-ның ХХХ жылдығы атындағы Ақтөбе педагогикалық училищесіне түсіп, 1971 жылы бітіріп шығады. 1971  жылдан 1996 жылға дейін Байғанин орта мектебінде мұғалім болып қызмет жасайды. Бастауыш кластар пән бірлестігінің жетекшілігін атқарады.1986 жылы

"Еңбектегі ерлігі" медалімен марапатталады. 1996 жылдан бастап зейнеткерлік демалыста.

Абулхайрова Светлана    

Абулхайровна Светлана 1944 жылы 20 желтоқсанда, Батыс Қазақстан облысының бұрынғы Орда ауданында дүниеге келді. Осы ауданның Орда совхозында М.Горкий атындағы орта мектепті 1960 жылы бітіріп, Ақтөбе қаласындағы мәдени-ағарту училищесінің кітапхана бөліміне түсіп. 2 жыл 10 ай оқып бітірді. 1964-68 жылдары Гурьев педагогикалық институтының филология факультетін оқып бітірді. Қазақ мектептерінен орыс тілі мұғалімі мамандығын алды. Ақтөбе облысының Байғанин ауданы Байғанин совхозыдағы №487 теміржол бастауыш мектебінде алғашқы еңбек жолын бастады. Одан кейін ол мектеп жабылып, Байғанин сегізжылдық мектебіне ауысты. Осы мектепте істеп жүріп, 1994 жылы 25 жылдық еңбек өтлімен зейнеткерлік демалысқа шығып, одан кейін 1-2 жыл жұмыс  жасады. Қазір еңбек демалысында семьяда жолдасы, 5 баласы бар.

Сағиева Сайлаш

1948 жылы 15 қаңтарда Ақтөбе облысы, Байғанин ауданы №11 Оймауыт ауыл советінде дүниеге келген. 1954-57 жылдары Сам жетіжылдық мектебінің бастауыш кластарында оқыған. 1957-65 жылдары Жарқамыс 11 жылдық мектебінде оқып, мектепті алтын медальмен бітірген. 1965 жылы Алматыдағы Қазақтың Мемлекеттік Қыздар институтының жаратылыстану- география факульте- теінің химия-биология бөліміне түсіп, 1970 жылы институтты  қызыл дипломмен бітіреді. Институтта Лениндік стипендиямен оқыған. 1970-73 жылдары комсомолдық  ХХХ  жылдығы атындағы орта мектепте химия, биология пәндерінен сабақ береді. 1973 жылдан 1985 жылдың қарашасына дейін Байғанин орта мектебінде мұғалім, 1985 жылдан еңбек дмалысына шыққанға дейін №1 Қарауылкелді орта мектебінде химия пәнінен сабақ беріп, мектеп директорының тәрбие ісі жөніндегі орынбасары қызметін атқарады.                                                 

Қазақ ССР Оқу министрлігінің Құрмет Грамотасымен, "Білім беру ісінің үздігі" белгісімен, Қазақстан Тәуелсіздігінің 10 жылдығына арналған Президенттің алғыс хатыме мадақталды. Әдіскер – мұғалім.

Хамбетова Баян     

1971 жылы Атырау мемлекеттік педагогикалық институтының физика - математика факультетінің математика бөлімін бітірген. Атырау облысында

математика пәнінің мұғалімі болып, 1974 жылы Байғанин орта мектебіне ауысты. 1993-94 оқу жылында 9-класта математика пәнін тереңдетілген бағдарлама бойынша оқытып, 11-класты аяқтатты. Қосымша материалдар, әдебиеттер пайдалана отырып, бағдарлама құрды. Сабақ берген шәкірттерінің ішінен Сматова Ақпатша, Бергенова Ақерке, Тәжмағанбетова Бибігүл, Татабаева Мәншүк сияқты математика пәнінің мұғалімдері шықты Ідірісов, Елшібекова, Ізғалиев, Ермағамбетов деген шәкірттері Қ.Жұбанов атындағы Ақтөбе мемлекеттік университетінде математика бөлімінде студент. Мектепте ақысыз қоғамдық жұмыс атқарды. 1974 жылдан бастап би үйірмесін ашып, көптеген биші шәкірттер тәрбиеледі: Қосаманова Дархан, Гүлзада, Елшібекова Ләззат, Қаймақбаева Ботагөз. Шомболова Қалдыгүл тәрізді шәкірттері бүгінде өздері де бишілер тобын құрып, ұстаз жолын жалғастыруда. 1976 жылдан бері Көлтабан ауылдық кеңесінің жанынан ашылған әйелдер кеңесінің төрайымы жұмысын атқарады. Ауылдағы жанұялардың қиын мәселелерін шешеіп, берекелі отбасы болуына үлек қосып келеді. Көше тойларын өткізу, күнкөрісі төмен отбасыларына көмек көрсету, қыз сыны, әжелер сайысын өткізу, әйелдердің тәртібін қарау т.б. жұмыстар атқарылды.                        

1991 жылы Қазақстан Республкасының 111 әйелдер сьезінің делегаты болды. 1982 жылы Байғанин аудандық оқу бөлімінің Құрмет грамотсымен, 1987 жылы Ақтөбе облыстық оқу бөлімінің Құрмет грамотасымен, 1995 жылы Қазақстан Республикасы Білім Министрлігінің  Құрмет грамотасымен марапатталды. 2003-2004 оқу жылынан бастап еңбек демалысында.

Сәдуақасова Гүлжан Әбділлақызы 

1957 жылы шілденің 11-інде  Ақтөбе облысы, Байғанин ауданының қарасты Қораши елді мекенінде (бұрынғы Жданов колхозында) дүниеге келген. Әкесі – колхоз агрономы, анасы үй шаруашылығымен айналысқан. 

1964-1965 жылдары  Жарсай елді мекенінде 1-класты бітіріп, 1965-1972 жылдар аралығында Алтай кеңшарында А.С.Пушкин орталау мектебінің 8-класын бітіріп, Ақтөбе педагогикалық училищесіне оқуға түскен. 1976 жылы "Бастауыш мектеп мұғалімі" деген мамандық алып, Байғанин орта мектебіне қызметке орналасты.

1976 жылдың қыркүйегінен бастап, сол кездегі мамандардың тапшылығына байланысты 4-6-класс аралығында  "Қазақ тілі", "Қазақ  әдебиеті" пәндерінен сабақ беруге бекітілді. Ұстаздық жолын ана тілінің қыр-сырын меңгертуден бастаған Гүлжан 1979 жылы А.С.Пушкин атындағы  Орал ПИ-ның филология факультетіне сырттай оқуға түсіп, 1985 жылы қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі мамандығы бойынша  диплом алады.

Оқу мен еңбекті ұштастыра жүріп, оны мектепте биыл отыз сегізінші  оқу жылын аяқтағалы отырған ұстаз жас ұрпаққа ана тілі мен әдебиетінен білім беріп, олардың ұлттық, рухани байлықтарын дамытып, қалыптастыру  жолындағы азаматтық борышын абыроймен атқарып келеді. Ұстаздық еңбегі еленіп, аудандық білім бөлімінің, кәсіподақ ұйымының, аудан әкімінің  Алғыс хаттарымен, марапаттау қағаздарын алып, 1987 жылы облыстық Құмет грамотасын алса, 1997 жылы  "ҚР Білім беру ісінің үздігі" атағын иеленіп,  "Білім озаты" төсбелгісімен марапатталды.                 

Небір өнер я даналық шыңына оларды оқып-үйренбей жету әсте мүмкін емес»- деп Демокрит айтқандай, ұстаздың шәкірттері мектепті күміс медальмен, қызыл және үздік аттестаттармен бітіріп, аудан, облыс дейгейіндегі оқушылардың пәндік олимпиадаларынан жүлделі орындарды иеленіп, бүгінде еліміздің әр тарабында жемісті еңбек етіп жүр. Олардың арасында ұстаз жолын таңдаған қазақ тілі мен әдебиетінің мамандары да аз емес. Ұзақ жылдар бойы мектептегі Тілдер пән бірлестігінің жетекшісі болды. Мектеп жанындағы аттестациялық комиссияның хатшысы және аудандық білім бөлімінің жанындағы мектепті үздік аттестат, үздік куәліктерімен бітірушілердің қазақ тілі мен әдебиетінен жазған шығарма жұмысын тескерушілер алқасының мүшесі ретінде қоғамдық жұмыстарға араласты. Отбасында төрт бала тәрбиелеп өсірген ана.